કુંભલગઢ કિલ્લો ભારતના રાજસ્થાન રાજ્યમાં આવેલો એક ઐતિહાસિક કિલ્લો છે, જે યુનેસ્કોની વિશ્વ ધરોહર સ્થળ તરીકે પણ સામેલ છે. આ કિલ્લો અરવલ્લી પર્વતમાળાઓની ટેકરીઓ પર સ્થિત છે અને તેનું નિર્માણ 15મી સદીમાં મેવાડના રાણા કુંભા દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. આ કિલ્લો તેની વિશાળ દિવાલો અને સુંદર સ્થાપત્ય માટે પ્રખ્યાત છે.
મુખ્ય વિશેષતાઓ:
1. વિશ્વની બીજી સૌથી લાંબી દિવાલ: કુંભલગઢ કિલ્લાની દિવાલ 36 કિલોમીટર લાંબી છે, જે ચીનની મહાન દિવાલ પછી વિશ્વની બીજી સૌથી લાંબી સતત દિવાલ ગણાય છે. આ દિવાલ કિલ્લાને ઘેરીને આવેલી છે અને તેની પહોળાઈ એટલી છે કે કેટલાક સ્થળોએ આઠ ઘોડા એકસાથે દોડી શકે.
2. સ્થાન અને રચના: કિલ્લો 1,914 મીટર (લગભગ 6,280 ફૂટ)ની ઊંચાઈ પર આવેલો છે, જે તેને દુશ્મનો માટે અભેદ્ય બનાવે છે. તેમાં 7 મજબૂત દરવાજા (જેને "પોલ" કહેવાય છે) અને 360થી વધુ મંદિરો છે, જેમાંથી મોટાભાગના જૈન અને હિન્દુ મંદિરો છે.
3. ઐતિહાસિક મહત્વ: આ કિલ્લો મેવાડના રાજવંશનું મહત્વનું કેન્દ્ર હતું. એવું માનવામાં આવે છે કે મહારાણા પ્રતાપનો જન્મ પણ આ કિલ્લામાં થયો હતો. તેમજ, મેવાડના રાજાઓએ આ કિલ્લાનો ઉપયોગ યુદ્ધના સમયે આશ્રયસ્થાન તરીકે કર્યો હતો.
4. સ્થાપત્ય: કિલ્લામાં બાદલ મહેલ, કુંભા મહેલ અને અનેક નાના-મોટા બાંધકામો છે, જે રાજપૂત સ્થાપત્યની ઝાંખી આપે છે. ઉપરથી આજુબાજુના પર્વતો અને જંગલોનું મનોહર દૃશ્ય દેખાય છે.
રસપ્રદ તથ્ય:
- આ કિલ્લો એટલો મજબૂત હતો કે તેને ક્યારેય સીધી લડાઈમાં જીતી શકાયો નહીં. માત્ર એકવાર, 1576માં મુઘલ સમ્રાટ અકબરે તેના સેનાપતિ માનસિંહ પ્રથમની મદદથી આ કિલ્લા પર કબજો કર્યો હતો, પરંતુ તે પણ યુદ્ધ દ્વારા નહીં, પાણીના સ્ત્રોતને ઝેરી બનાવીને.
આજે કુંભલગઢ કિલ્લો પ્રવાસીઓ માટે એક મુખ્ય આકર્ષણ છે. તેની ભવ્યતા, ઇતિહાસ અને કુદરતી સૌંદર્ય તેને રાજસ્થાનના પ્રવાસનમાં વિશેષ સ્થાન આપે છે. જો તમે ત્યાં જવાનું વિચારી રહ્યા હો, તો શિયાળાનો સમય (ઑક્ટોબરથી માર્ચ) શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.
0 comments:
Post a Comment